Ngữ văn 10 - Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống | Bài 1 Sức hấp dẫn của truyện kể | Thực hành Tiếng Việt Sử dụng từ Hán Việt

Đâu là đặc điểm chính xác nhất của yếu tố Hán Việt?

Toàn bộ các yếu tố Hán Việt không được dùng độc lập như từ mà chỉ dùng để cấu tạo từ ghép.

Các yếu tố Hán Việt đồng âm thì sẽ đồng nghĩa với nhau.

Yếu tố Hán Việt là các tiếng dùng để tạo từ Hán Việt.

Các yếu tố Hán Việt có khi được viết bằng văn tự Hán, có khi được viết dưới văn tự chữ Quốc ngữ.

Đáp án

Toàn bộ các yếu tố Hán Việt không được dùng độc lập như từ mà chỉ dùng để cấu tạo từ ghép.

Các yếu tố Hán Việt đồng âm thì sẽ đồng nghĩa với nhau.

Yếu tố Hán Việt là các tiếng dùng để tạo từ Hán Việt.

Các yếu tố Hán Việt có khi được viết bằng văn tự Hán, có khi được viết dưới văn tự chữ Quốc ngữ.

Giải thích

HS có thể xem lại phần “Kiến thức Ngữ Văn”, nội dung “Tiếng Việt”, mục 1. “Đơn vị cấu tạo từ Hán Việt”.

1/1

Ghép các lỗi dùng từ Hán Việt ở cột A với nguyên nhân ở cột B

Lỗi dùng từ Hán Việt sai về ngữ âm

Lỗi dùng từ Hán Việt không phù hợp với ngữ cảnh

Lỗi dùng từ Hán Việt sai về ngữ nghĩa

Lạm dụng từ Hán Việt, không phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp

Nhầm lẫn về chính tả

Hiểu sai nghĩa của các yếu tố Hán Việt

Đáp án

Lỗi dùng từ Hán Việt sai về ngữ âm

Lỗi dùng từ Hán Việt không phù hợp với ngữ cảnh

Lỗi dùng từ Hán Việt sai về ngữ nghĩa

Lạm dụng từ Hán Việt, không phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp

Nhầm lẫn về chính tả

Hiểu sai nghĩa của các yếu tố Hán Việt

Giải thích

HS có thể xem lại phần “Kiến thức Ngữ Văn”, nội dung “Tiếng Việt”, mục 4. “Một số lỗi sử dụng từ Hán Việt”.

1/1

Tích vào ô tương ứng với loại từ của các từ Hán Việt sau:

Đáp án

Giải thích

HS có thể xem lại phần “Kiến thức Ngữ Văn”, nội dung “Tiếng Việt”, mục 1. “Đơn vị cấu tạo từ Hán Việt” và mục 2. “Từ ghép Hán Việt”. Ngoài ra, HS có thể tra cứu từ điển để hiểu rõ ngữ nghĩa của từng yếu tố Hán Việt trong các từ trên, căn cứ vào đó để xác định được loại từ của chúng.
VD: tổ quốc: Đất nước do cha ông để lại
tổ: tổ tiên, cha ông
quốc: đất nước
“tổ” là thành phần phụ, “quốc” là thành phần chính, “tổ quốc” là từ ghép chính phụ.

1/1

Nối từ ở cột bên trái với nghĩa ở cột bên phải:

1. Phong tục

2. Xâm phạm

3. Hỗn độn

4. Hạ giới

a. Lấn chiếm đất đai, quyền lợi của người khác.

b. Thế giới dưới trần gian.

c. Những hoạt động sinh hoạt đã trở thành thói quen lâu đời, ổn định trong nếp sống của một cộng đồng, một vùng đất nào đó.

d. Tình trạng nhiều thành phần lẫn lộn vào nhau, đến mức không thể phân định rõ ràng được.

Đáp án

1. Phong tục

2. Xâm phạm

3. Hỗn độn

4. Hạ giới

a. Lấn chiếm đất đai, quyền lợi của người khác.

b. Thế giới dưới trần gian.

c. Những hoạt động sinh hoạt đã trở thành thói quen lâu đời, ổn định trong nếp sống của một cộng đồng, một vùng đất nào đó.

d. Tình trạng nhiều thành phần lẫn lộn vào nhau, đến mức không thể phân định rõ ràng được.

Giải thích

HS có thể phân tách các yếu tố Hán Việt trong mỗi từ để giải thích.
VD: Hạ: bên dưới; giới: cõi ???? Cõi bên dưới, tức là chỉ thế giới dưới trần gian

1/1

Từ ghép Hán Việt có mấy loại chính?

Đáp án

Giải thích

HS có thể xem lại phần “Kiến thức Ngữ Văn”, nội dung “Tiếng Việt”, mục 2. “Từ ghép Hán Việt”.

1/1

Gạch dưới các từ Hán Việt có trong đoạn sau:

Chàng

đi

chỉ

thoắt chốc

đã

về

đến

nhà

thì

thấy

vật đổi sao dời

thành quách

nhân dân

hết thảy

đều

không

như

nữa

duy

có

những

cảnh

núi khe

là

vẫn

không

thay đổi

sắc biếc

mầu xanh

thuở nọ

Bèn

đem

tên họ

mình

hỏi thăm

những

người

già cả

thì

thấy

có

người

nói

: -

Thuở bé

tôi

nghe nói

ông cụ

tam đại

nhà tôi

cũng

cùng

tên họ

như

ông

đi

vào

núi

mất

đến

nay

đã

hơn

60 năm

nay

đã

là

năm

thứ năm

(1458)

niên hiệu

Diên Ninh

là

đời

ông vua

thứ ba

của

triều Lê

rồi

Chàng

bấy giờ

mới

hậm hực

bùi ngùi

;

muốn

lại

lên

xe mây

để đi

nhưng

đã

hoá

làm

một

con chim loan

mà

bay

mất

Mở

thư

đọc

thấy

có

câu

: “

Kết

lứa

phượng

ở

trong mây

duyên xưa

đã

hết

tìm

non tiên

ở

trên

bể

dịp

khác

còn

đâu

”

mới biết

là

Giáng Hương

đã

nói

với

mình

những

lời

li biệt

Chàng

bèn

mặc

áo

cừu

nhẹ

đội

nón lá

ngắn

vào

núi

Hoành Sơn

rồi

không biết

đi

đâu

mất

Đáp án

Chàng

đi

chỉ

thoắt chốc

đã

về

đến

nhà

thì

thấy

vật đổi sao dời

thành quách

nhân dân

hết thảy

đều

không

như

nữa

duy

có

những

cảnh

núi khe

là

vẫn

không

thay đổi

sắc biếc

mầu xanh

thuở nọ

Bèn

đem

tên họ

mình

hỏi thăm

những

người

già cả

thì

thấy

có

người

nói

: -

Thuở bé

tôi

nghe nói

ông cụ

tam đại

nhà tôi

cũng

cùng

tên họ

như

ông

đi

vào

núi

mất

đến

nay

đã

hơn

60 năm

nay

đã

là

năm

thứ năm

(1458)

niên hiệu

Diên Ninh

là

đời

ông vua

thứ ba

của

triều Lê

rồi

Chàng

bấy giờ

mới

hậm hực

bùi ngùi

;

muốn

lại

lên

xe mây

để đi

nhưng

đã

hoá

làm

một

con chim loan

mà

bay

mất

Mở

thư

đọc

thấy

có

câu

: “

Kết

lứa

phượng

ở

trong mây

duyên xưa

đã

hết

tìm

non tiên

ở

trên

bể

dịp

khác

còn

đâu

”

mới biết

là

Giáng Hương

đã

nói

với

mình

những

lời

li biệt

Chàng

bèn

mặc

áo

cừu

nhẹ

đội

nón lá

ngắn

vào

núi

Hoành Sơn

rồi

không biết

đi

đâu

mất

Giải thích

HS có thể xem lại phần “Kiến thức Ngữ Văn”, nội dung “Tiếng Việt”, mục 1. “Đơn vị cấu tạo từ Hán Việt” và mục 2. “Từ ghép Hán Việt”.

1/1

Gạch chân những cách diễn đạt thuần Việt thiếu tính hợp lí trong những ngữ liệu sau và tìm từ Hán Việt thích hợp để thay thế:

Cụ

là

một

nhà

cách mạng

lão

thành.

khi

cụ

chết

nhân dân

đã

chôn

cụ

trên

một

ngọn đồi.

Bác sĩ

đang

khám

xác chết.

3. Cần cù

, nhẫn nại

là

những

vẻ đẹp

đáng quý

của

những

người làm ruộng

4. Yết Kiêu

đến

nơi vua đóng đô

Thăng Long

để

gặp

vua

Trần Nhân Tông

Đáp án

Cụ

là

một

nhà

cách mạng

lão

thành.

khi

cụ

chết

nhân dân

đã

chôn

cụ

trên

một

ngọn đồi.

Bác sĩ

đang

khám

xác chết.

3. Cần cù

, nhẫn nại

là

những

vẻ đẹp

đáng quý

của

những

người làm ruộng

4. Yết Kiêu

đến

nơi vua đóng đô

Thăng Long

để

gặp

vua

Trần Nhân Tông

Giải thích

Đáp án: 1. Chết: từ trần/ mất/ qua đời; chôn: đưa tiễn/ mai táng; 2. Xác chết: thi thể; 3. Người làm ruộng: người nông dân; 4. nơi vua đóng đô: kinh đô; gặp: yết kiến.
HS có thể xem lại phần “Kiến thức Ngữ Văn”, nội dung “Tiếng Việt”, mục 3. “Vai trò của việc sử dụng từ Hán Việt” và đối sánh với ngữ liệu để trả lời.

1/1

Tích vào ô thể hiện lỗi dùng từ Hán Việt trong các trường hợp sau:

Ngữ liệu	Lỗi ngữ âm	Lỗi ngữ nghĩa	Lỗi ngữ cảnh
Thói quen học tập theo kiểu “nước đến chân mới nhảy” là một yếu điểm của nhiều bạn học sinh.
Tháng sau, lớp 10A1 sẽ được đi thăm quan Bảo tàng Dân tộc học.
Bộ phim đã giáo huấn cho em một bài học đáng quý về cách trân trọng, bảo vệ hạnh phúc gia đình.

Đáp án

Ngữ liệu	Lỗi ngữ âm	Lỗi ngữ nghĩa	Lỗi ngữ cảnh
Thói quen học tập theo kiểu “nước đến chân mới nhảy” là một yếu điểm của nhiều bạn học sinh.
Tháng sau, lớp 10A1 sẽ được đi thăm quan Bảo tàng Dân tộc học.
Bộ phim đã giáo huấn cho em một bài học đáng quý về cách trân trọng, bảo vệ hạnh phúc gia đình.

Giải thích

HS có thể xem lại phần “Kiến thức Ngữ Văn”, nội dung “Tiếng Việt”, mục 4. “Một số lỗi sử dụng từ Hán Việt”.

1/1

Đâu không phải là tác dụng của việc sử dụng từ Hán Việt?

Tạo sắc thái trang trọng, thể hiện thái độ tôn kính.

Tạo sắc thái dân dã, gần gũi với văn hoá dân gian.

Tạo sắc thái trang nhã, tránh gây cảm giác thô tục.

Tạo sắc thái cổ kính, phù hợp với xã hội xưa.

Đáp án

Tạo sắc thái trang trọng, thể hiện thái độ tôn kính.

Tạo sắc thái dân dã, gần gũi với văn hoá dân gian.

Tạo sắc thái trang nhã, tránh gây cảm giác thô tục.

Tạo sắc thái cổ kính, phù hợp với xã hội xưa.

Giải thích

HS có thể xem lại phần “Kiến thức Ngữ Văn”, nội dung “Tiếng Việt”, mục 3. “Vai trò của việc sử dụng từ Hán Việt”.

1/1

Press space bar to start a drag. When dragging you can use the arrow keys to move the item around and escape to cancel. Some screen readers may require you to be in focus mode or to use your pass through key

	Từ đơn	Từ ghép đẳng lập	Từ ghép chính phụ
Xuân
Học hành
Tổ quốc
Lập luận
Hiện diện
Học
Hội hoạ

	Từ đơn	Từ ghép đẳng lập	Từ ghép chính phụ
Xuân
Học hành
Tổ quốc
Lập luận
Hiện diện
Học
Hội hoạ